De gele lis (Iris pseudacorus) is een plant uit de lissenfamilie (Iridaceae). Het is een 0,8–1 m hoge oeverplant van zoet, stilstaand of langzaam stromend water. De plant groeit in water dat tot zo'n 30 cm diep is.

De lange, smalle bladen hebben een iets opstaande middennerf en blijven het gehele jaar groen.

De bloemen zijn van mei tot juni te zien en zijn 5–12 cm in doorsnee. De bloem heeft een groot groen schutblad, drie grote afhangende bloemdekslippen, en drie kleinere kroonbladen. Na de bloei zitten de zaden als een rolletje munten opgestapeld in driekantige zaaddozen. Deze bevatten luchtholten waardoor ze blijven drijven.

Doordat de gele lis veel voedingsstoffen uit het water opneemt, kan deze bijdragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit.

De nectar is vrij diep weggestopt, honingbijen en hommels moeten er helemaal in kruipen om bij de nectar te komen. Deze volgen het honingmerk , meestal een bruine vlek. Om bij de honing te komen moet de hommel tegen de meeldraden aankomen ,welke tegen de bladvormige stempel aanliggen.

Als de bloemen helemaal rijp zijn, rollen de zaden er uit. De zaden drijven over het water weg tot ze langs de oever blijven hangen en ontkiemen.

Andere planten in de omgeving zijn bijvoorbeeld de dotterbloem, kalmoes en waterzuring .

De lissnuitkever (Mononychus punctum-album) is een 3–4 mm groot kevertje dat leeft van de sappen van de gele lis. De larve van de kever leeft van en in de zaden.

De gele lis stond model voor de 'fleur de lys' in het wapen van de Franse koningen. Het Merovingische leger, in oorlog met de Hunnen, ontdekte dank zij deze irissen een doorwaadbare plaats in de Rijn. Uit dankbaarheid kwam zij zo wellicht in het blazoen. Op de grafzerk van koning Dagobert (+639) figureert de gouden lis al en zal daarna al de gekroonde hoofden van Frankrijk sieren. De driedelige irisvorm werd het symboul van het christendom in de kruistocht van 1137 onder Louis VII en ze werd toen bekend onder de naam 'fleur de Louis' (bloem van Louis), wat daarna veranderde in 'fleur de luce' (bloem van licht). De naam verbasterde tot 'fleur de lys' en tot het huidige 'fleur de lis'. Kroningsgewaden, kerkelijke voorwerpen, kruisen en degelijke werden vaak van 'lelies' op een blauw veld voorzien.

Dezelfde 'lelie', die dus eigenlijk een iris is, is ook het embleem van de padvinders. Dit embleem is tegelijkertijd de verfraaide vorm van het achtspakige zonnerad of jaardiagram (windroos) en de gestileerde zestallige bloem (lelie of iris). Het zestallige of dubbel-drietallige was voor de middeleeuwers het symbool van de heilige drievuldigheid. Daarom zijn drie- en zestallige bloemen heilige bloemen. In de fleur de lis ziet men de hemelse drieheid bovenaan, de drieheid der onderwereld onderaan en daartussen het aardvlak.

Iris komt waarschijnlijk van het Griekse iris (regenboog), omdat de bloemen bij verschillende soorten uiteenlopende kleuren hebben of omdat de buitenste bloemdekslippen sierlijk gebogen zijn, als de regenboog. Iris is de godin van de regenboog. Zij is getrouwd met Zephyros, de god van de westenwind, die tot op de dag van vandaag de bosanemoon kust. Iris heeft twee kinderen gekregen, van wie Eros, de god van de liefde, de bekendste is.

Pseudacorus betekent "valse of schijn-Acorus" (Kalmoes).